De laatste en de nieuwe paus

Een persoonlijke, wat eigenzinnige, kijk op "de laatste en de nieuwe paus".
Binnen het bestek van dit korte artikel zijn heel wat zaken alleen terloops aangeraakt.
November 2013 (kleine aanpassing + laatste hoofdstuk: juni 2014)

Voorkennis:

Je kunt het artikel lezen zonder voorkennis, maar bepaalde zaken blijven onduidelijk.
Volgende artikelen zijn aangeraden:

• Zon- en maanreligies
• De Rooms, streepje, Katholieke Kerk

Onverwachte wendingen

Toen het beruchte jaar 2012 naderde werd in New age * kringen vaak gesproken over de laatste paus, dit zou dan Ratzinger zijn. Na hem zou het gedaan zijn met het pausdom.
21 december 2012 bleek niet het einde van de wereld te zijn, alles ging gewoon verder, zonder dat er iets spectaculair gebeurde. Het verhaal dat Ratzinger de laatste paus zou zijn werd meteen al wat minder geloofwaardig.

Eventjes opschudding in rooms-katholieke kringen: Ratzinger deed afstand van zijn pausschap, een ongewone beslissing.
Daarna kwam Bergoglio, die de pausnaam "Franciscus" aannam. De naamkeuze alleen al was zeer opvallend en momenteel - 8 maand later - blijft hij consequent.
Wat mij opvalt, is dat hij nog leeft. Vermoedelijk was paus Johannes-Paulus I ook een hervormer, en na 33 dagen was hij plots dood.

De laatste paus?

Waren de voorspellingen dat Ratzinger de laatste paus zou zijn uit de lucht gegrepen? Persoonlijk vind ik het niet helemaal fout.
De New age heeft het - naar mijn mening - "in Keulen horen donderen". Er was wel iets, behoorlijk wat zelfs, maar New age is te oppervlakkig voor diep inzicht.
Naar mijn mening is de Rooms-Katholieke-Kerk ten einde. Nee toch? Jawel, van de Rooms-Katholieke Kerk wordt het Roomse - wat staat voor macht - er af geschaafd vooral door paus Franciscus. De Rooms-Katholieke-Kerk wordt de Katholieke Kerk en in die zin kan je zeggen dat Ratzinger weldegelijk de laatste paus was, de laatste paus van de Rooms-Katholieke-Kerk dan.

Echtscheiding?

Het gaat niet om alleen om de naam (die trouwens naar mijn weten niet wijzigt). Om de zaak ten volle te kunnen begrijpen is kennis nodig van het ontstaan van de RKK.

Terloops: mensen die jaren katholieke theologie gestudeerd hebben blijken niets af te weten van hun eigen ontstaansgeschiedenis.

De katholieken (die naam bestond toen nog niet) zijn in de 4de eeuw een alliantie aangegaan met de Romeinen. Ik noem dit een verstandshuwelijk, met de katholieken enerzijds en de macht "de andere kant van het bed". Waarom deze alliantie, dit verstandshuwelijk? Prescies omwille van de macht. Via de Romeinen wilden de katholieken hun religieuze andersgezinden, met name gnostici, onderdrukken. De katholieken kozen dus voor Rome precies omwille van de macht. Ook na de val van het Romeinse Rijk is macht een peiler gebleven van de Rooms-Katholieke-Kerk, denk bijvoorbeeld aan de uitmoording van de Katharen.

De nieuwe paus?

In onze 21ste eeuw is macht, waarbij alles van bovenuit gedicteerd wordt, niet meer aan de orde. Dit geldt trouwens niet alleen voor religie, samenwerken - en niet macht - is aan de orde.
De RKK stond voor de keuze: ofwel verdwijnen ofwel afstand doen van besturen via macht. Paus Franciscus kiest duidelijk voor het tweede.
Waar zat de macht van de RKK? Voornamelijk enerzijds bij de paus en anderzijds bij de Romeinse Curie *. Franciscus is duidelijk een andere weg ingeslagen: als paus is er duidelijk een grote verandering, en het gaat - naar mijn mening - niet alleen om stijl. Ook is hij - vooral achter de schermen - druk bezig met de Romeinse Curie te hervormen.

Of de naam blijft, dat wordt nog afwachten. In alle geval is het verstandshuwelijk tussen de katholieken enerzijds en de macht anderzijds ten einde. Tijd voor scheiding, ook al zal die term niet gebruikt worden. Maar misschien dat de naam "Romeinse Curie" verdwijnt.

Paus Franciscus heeft heeft de tijdsgeest met zich mee, wat bij Johannes-Paulus I nog veel minder het geval was. Hierdoor zijn grote omwentelingen mogelijk. De mensheid in zijn geheel staat trouwens voor grote omwentelingen, het gaat niet alleen om religie.

De Rooms-Katholieke-Kerk - het verstandshuwelijk tussen de Katholieken en de macht - is met het aftreden van Ratzinger gestopt. In die zin was Ratzinger weldegelijk de laatste paus.
De Katholieke Kerk - zonder zich aan de macht vast de klampen - gaat door, dit met als eerste paus: paus Franciscus.

Paus vs. maffia

De paus tegenover de maffia? Inderdaad. Op 21 juni 2014 sloeg paus Franciscus de maffia in de ban van de kerk *. Een concreet gevolg is dat maffialeden de kerk niet meer binnen mogen en dus ook niet kerkelijk kunnen trouwen of begraven worden. In Italië betekent dit wel wat. Het betekent een regelrechte afwijzing van de maffia. Het is duidelijk dat de paus gaat voor de zuivere lijn en af wil van alles wat hiervan afwijkt.

De laatste en de nieuwe paus
         Onverwachte wendingen
         De laatste paus?
         Echtscheiding?
         De nieuwe paus?
         Paus vs. maffia